Η εταιρεία Allen & Overy, συμβουλευτική εταιρεία μεταξύ άλλων για θέματα που αφορούν το δίκαιο του ανταγωνισμού, δημοσίευσε το Global Cartel Εnforcement – 2013 Year in Review, μία μελέτη η οποία ανασκοπεί την πρόοδο που σημειώθηκε σε σχέση με το έργο διαφόρων αρχών ανταγωνισμού διεθνώς για το 2013. Η εν λόγω μελέτη προβαίνει επίσης σε μία εκτίμηση αναφορικά με το τι θα πρέπει να αναμένεται για τη νέα χρονιά.
Παρόλο που το 2013, λόγω οικονομικής κρίσης, ξεκίνησαν λιγότερες έρευνες, τα πρόστιμα στις περισσότερες χώρες ήταν υψηλότερα αυτών του 2012, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να κρατεί τα πρωτεία και να ακολουθούν οι ΗΠΑ και η Κίνα.
ΗΠΑ
Το 2013 σημαδεύτηκε από τις υποθέσεις του καρτέλ των τραπεζών αναφορικά με τη χειραγώγηση των επιτοκίων LIBOR και EURIBOR και του καρτέλ στην αγορά ανταλλακτικών αυτοκινήτων. Σημειώνεται ότι οι έρευνες για τα δύο προαναφερόμενα καρτέλ θα συνεχιστούν και το 2014.
Η αλλαγή της ιεραρχίας στη Διεύθυνση Ανταγωνισμού του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ οδήγησε στην επιβολή μεγάλων προστίμων που ξεπέρασαν το 1 δις δολάρια, κυρίως κατά εταιρειών ξένων συμφερόντων και των θυγατρικών τους. Επίσης, οι ποινές που επιβλήθηκαν σε φυσικά πρόσωπα έγιναν πιο αυστηρές, με χρόνο φυλάκισης που ξεπερνά τα δύο χρόνια. Ωστόσο, η εν λόγω Διεύθυνση Ανταγωνισμού έχει ήδη αρχίσει να στρέφεται περισσότερο προς θεραπείες συμπεριφοράς (behavioral remedies).
Ευρωπαϊκή Ένωση
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε συνολικά πρόστιμα ύψους 1,9 δις ευρώ. Αυτός ο αριθμός οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στο πρόστιμο ύψους 1,71 δις ευρώ που επιβλήθηκε σε 6 τραπεζικά ιδρύματα για την συμμετοχή τους σε καρτέλ που αφορούσε τη χειραγώγηση των επιτοκίων αναφοράς LIBOR και EURIBOR. Η διαδικασία εκδίκασης της υπόθεσης θα συνεχιστεί το 2014 καθώς 3 τραπεζικά ιδρύματα δεν έχουν αιτηθεί ένταξης στη διαδικασία διευθέτησης (settlement procedure).
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε επίσης έκθεση αιτιάσεων σε τράπεζες που δραστηριοποιούνται στην αγορά των συμβάσεων αντιστάθμισης πιστωτικού κινδύνου και σε συνεργασία με αρχές ανταγωνισμού άλλων χωρών (εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης) στον τομέα των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Η εν λόγω υπόθεση αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2014.
Επίσης, αρκετές αρχές ανταγωνισμού κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κινήθηκαν δυναμικά ερευνώντας υποθέσεις και επιβάλοντας μεγάλα πρόστιμα. Ωστόσο, τροχοπέδη στη δυναμική πορεία αποτελεί η καθυστέρησή των κρατών μελών να υιοθετήσουν ένα εναρμονισμένο σύστημα εφαρμογής και επιβολής των κανόνων ανταγωνισμού με ιδιωτική πρωτοβουλία (private enforcement).
Καναδάς, Αυστραλία και BRICS
Δυναμική χρονιά υπήρξε το 2013 και για τον Καναδά με τα πρόστιμα να ξεπερνούν τα επίπεδα του 2012. Αντίθετα, η Αυστραλία δεν σημείωσε μεγάλη πρόοδο το 2013. Ωστόσο, το 2014 προβλέπεται να υπάρξει πρόοδος καθώς σημαντικές έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη. Επίσης, η κυβέρνηση της Αυστραλίας ανακοίνωσε ένα σχέδιο για την αναθεώρηση του συστήματος εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού.
Οι αναδυόμενες οικονομίες BRICS συγκεντρώθηκαν στο Δελχί και συμφώνησαν στην ενδυνάμωση της συνεργασίας τους στην πολιτική ανταγωνισμού. Σημαντικά πρόστιμα επιβλήθηκαν στις χώρες της Βραζιλίας, Κίνας και Νότιας Αφρικής. Η Βραζιλία έχει προγραμματίσει νέες έρευνες για το 2014 και σκοπεύει να διασφαλίσει τη σωστή λειτουργία του προγράμματος επιείκειας (leniency program). Η Κίνα επέβαλε σημαντικά πρόστιμα κυρίως σε εταιρείες ξένων συμφερόντων. Επίσης, σκοπεύει να ενισχύσει τη συνεργασία της με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ. Η Νότια Αφρική επέβαλε μεγάλα πρόστιμα για συμπαιγνία σε εταιρείες του κατασκευστικού τομέα κάνοντας χρήση της διαδικασίας fast track για εξοικονόμηση χρόνου και πόρων. Αντίθετα, χαμηλότερα προστιμα σε σχέση με το 2012 επιβλήθηκαν στη Ρωσία και την Ινδία.
Από τις χώρες Ασίας- Ειρηνικού δυναμική χρονιά με σημαντικά πρόστιμα υπήρξε για τις Ταϊβάν και Νότια Κορέα. Η Ιαπωνία επέβαλε λίγο χαμηλότερα πρόστιμα σε σχέση με το 2012, κυρίως σε εταιρείες που συμμετείχαν στο καρτέλ ανταλλακτικών αυτοκινήτων. Στο Χονγκ Κονγκ δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα ο νόμος για την πολιτική ανταγωνισμού και είναι πιθανό να καθυστερήσει μέχρι το 2015. Τέλος, η Μαλαισία επέβαλε τα πρώτα πρόστιμα σε εταιρείες της αγοράς των αερομεταφορών.
Εκτιμήσεις για το 2014
Η εταιρεία Allen & Overy εκτιμά ότι το 2014 θα συνεχιστούν οι έρευνες για τα δύο μεγάλα καρτέλ (επιτόκια αναφοράς LIBOR και EURIBOR και ανταλλακτικά αυτοκινήτων) και αναμένει ότι θα υπάρξει αυξητική τάση αναφορικά με το ύψος των προστίμων. Επίσης, θα προχωρήσουν οι έρευνες που έχουν ξεκινήσει στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.
Οι προκλήσεις που αναμένεται να αντιμετωπίσουν οι αρχές ανταγωνισμού το 2014 αφορούν κυρίως την ιεράρχηση των ερευνών τους, λόγω της οικονομικής κρίσης, και ο καλύτερος συντονισμός τους ώστε να αποφεύγονται οι διπλές ποινές που επιβάλλονται σε πολυεθνικές εταιρείες από δικαστήρια διαφορετικών χωρών για την ίδια παράβαση.
Αυτούσια η μελέτη της Allen & Overy βρίσκεται στον πιο κάτω ηλεκτρονικό σύνδεσμο:
http://www.allenovery.com/SiteCollectionDocuments/GlobalCartelEnforcement.pdf
