Εισηγήσεις του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ανταγωνισμού αναφορικά με τις ελάχιστες ανακριτικές εξουσίες, τα μέτρα και τις κυρώσεις που θα πρέπει να κατέχουν οι Εθνικές Αρχές Ανταγωνισμού στα πλαίσια των ελέγχων και επιτόπιων ερευνών όπως επίσης και αναφορικά με τα σχετικά αιτήματα συλλογής πληροφοριών
Οι Εθνικές Αρχές Ανταγωνισμού (ΕΕΑ) στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ανταγωνισμού (ΕΔΑ) δημοσιοποίησαν στις 12/9/2013 έκθεση, η οποία περιλαμβάνει εισηγήσεις σχετικά με τις γενικές αρχές και τις ελάχιστες εξουσίες που θα πρέπει να διαθέτουν οι ΕΕΑ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), όταν πρόκειται να διεξαγάγουν επί τόπου ελέγχους στις εγκαταστάσεις των επιχειρήσεων, ή όταν πρόκειται να συλλέξουν σχετικές πληροφορίες στα πλαίσια των ερευνών που διεξαγάγουν.
Η εν λόγω έκθεση του ΕΔΑ εντάσσεται στην ευρύτερη προσπάθεια για να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότερη εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού της ΕΕ.
Α. Έλεγχοι στις εγκαταστάσεις επιχειρήσεων
Μια από τις σημαντικότερες εξουσίεςτων ΕΕΑ, στο πλαίσιο της εφαρμογής του δικαίου του ανταγωνισμού, είναι η δυνατότητα να διεξαγάγουν επιθεωρήσεις και ελέγχους στις εγκαταστάσεις των επιχειρήσεων.
Σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, οι ΕΕΑ έχουν την εξουσία να επιθεωρούν τους χώρους στους οποίους δραστηριοποιείται μια επιχείρηση. Ωστόσο, παρατηρείται ότι μεταξύ των διάφορων δικαιοδοσιών υπάρχουν αρκετές διαφορές ως προς τις δυνατότητες και την έκταση των διενεργούμενων ελέγχων. Με την παρούσα έκθεση, το ΕΔΑ εισηγείται ότι όλες οι ΕΕΑ των κρατών μελών της ΕΕ θα πρέπει να έχουν μια ελάχιστη δέσμη εξουσιών ελέγχου επαγγελματικών χώρων και εγκαταστάσεων των υπό έρευνα επιχειρήσεων.
Ειδικότερα, το ΕΔΑ εισηγείται όπως οι ΕΕΑ ή/και οι υπάλληλοι τους ή/και άλλα πρόσωπα εξουσιοδοτημένα από τις εν λόγω ΕΕΑ να έχουν την εξουσία όπως:
- Διενεργούν όλους τους απαραίτητους αιφνιδιαστικούς ελέγχους στις εγκαταστάσεις, τα γήπεδα και τα μεταφορικά μέσα των επιχειρήσεων και ενώσεων επιχειρήσεων.
- Εξετάζουν και ελέγχουν βιβλία και άλλα αρχεία που σχετίζονται με την επιχείρηση, ανεξάρτητα από το μέσο και τη μορφή (ψηφιακή η μη) που είναι αποθηκευμένα.
- Λαμβάνουν αντίγραφα από βιβλία, αρχεία εγγράφων και άλλων στοιχείων που σχετίζονται με την επιχείρηση, ανεξαρτήτως του μέσου και τις μορφής (ψηφιακή η μη) στην οποία αποθηκεύονται ή/και να κατάσχουν τα πρωτότυπα έγγραφα.
- Συλλέγουν ψηφιακά στοιχεία.
- Σφραγίζουν εγκαταστάσεις/γραφεία για την χρονική περίοδο και στο βαθμό που είναι απαραίτητο για την επιθεώρηση. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο όταν ο έλεγχος συνεχίζεται για περισσότερο από μία ημέρα.
- Ζητήσουν εξηγήσεις ή πληροφορίες από τους εκπροσώπους ή μέλη του προσωπικού της επιχείρησης οι οποίες θα δύναται να καταγραφούν.
- Επιτρέπουν, κατά περίπτωση, σε προσωπικό από άλλο κράτος μέλος της ΕΕ να παρακολουθήσει ή να συνδράμει στην έρευνα.
- Η αστυνομία ή άλλη ισότιμη αρχή επιβολής συνδράμει τις ΕΑΑ στις περιπτώσεις που οι επιχειρήσεις προβάλλουν αντίσταση κατά την διαδικασία επιθεώρησης και ελέγχου.
Β. Έλεγχοι μη επιχειρηματικών εγκαταστάσεων
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, η εμπειρία δείχνει ότι υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες τα βιβλία ή άλλα έγγραφα που σχετίζονται με την επιχείρηση ή το αντικείμενο του ελέγχου, φυλάσσονται σε μη επιχειρηματικούς χώρους (για παράδειγμα, στα σπίτια και στα μεταφορικά μέσα των διευθυντών και άλλων μελών του προσωπικού της επιχείρησης). Ως εκ τούτου, κοινή άποψη του ΕΔΑ είναι ότι οι
ΕΕΑ θα πρέπει να έχουν την εξουσία να διενεργούν επιθεωρήσεις στους παραπάνω χώρους και μεταφορικά μέσα.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, το ΕΔΑ εισηγείται όπως υπάρχει η δυνατότητα των ΕΕΑ να:
- Διεξαγάγουν ελέγχους σε μη επιχειρηματικούς χώρους, όπως γήπεδα και μέσα μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένων των κατοικιών των διευθυντών και των λοιπών μελών του προσωπικού των επιχειρήσεων.
- Εξετάσουν και να ελέγξουν τα βιβλία και άλλα αρχεία που σχετίζονται με την επιχείρηση, ανεξάρτητα από το μέσο και τη μορφή (ψηφιακή η μη) στην οποία είναι αποθηκευμένα.
- Λάβουν αντίγραφα από βιβλία, αρχεία εγγράφων και άλλα στοιχεία που σχετίζονται με την επιχείρηση, ανεξαρτήτως του μέσου και τις μορφής (ψηφιακή η μη) στην οποία αποθηκεύονται ή/και να κατάσχουν τα πρωτότυπα έγγραφα.
- Συλλέξουν ψηφιακά στοιχεία.
- Ζητήσουν εξηγήσεις ή πληροφορίες κατά τη διάρκεια της επιθεώρησης από τους εκπροσώπους ή μέλη του προσωπικού της επιχείρησης οι οποίες θα καταγράφονται.
- Επιτρέπουν, κατά περίπτωση, σε προσωπικό από άλλο κράτος μέλος της ΕΕ να παρακολουθήσει ή να συνδράμει στις έρευνες.
- Έχουν την συνδρομή της αστυνομίας ή άλλης ισότιμης αρχής επιβολής στις περιπτώσεις που οι επιχειρήσεις προβάλλουν αντίσταση κατά την διαδικασία επιθεώρησης και ελέγχου.
Γ. Αιτήματα για συλλογή πληροφοριών από τις Εθνικές Αρχές προς τις εμπλεκόμενες επιχειρήσεις
Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, το ΕΔΑ εισηγείται όπως όλες οι ΕΕΑ έχουν τις ελάχιστες εξουσίες που θα τους δίνουν τη δυνατότητα να:
- Ζητήσουν την υποχρεωτική παροχή πληροφοριών από τις επιχειρήσεις σε οποιοδήποτε στάδιο της έρευνας.
- Ζητήσουν πληροφορίες από επιχειρήσεις ανεξάρτητα από το αν αυτές αποτελούν αντικείμενο της έρευνας ή εμπλέκονται στην διαδικασία.
- Ζητήσουν σχετικές πληροφορίες σε γραπτή μορφή.
- Επιβάλουν αποτελεσματικές κυρώσεις στην περίπτωση μη συμμόρφωσης των επιχειρήσεων με την υποχρεωτική αίτηση παροχής πληροφοριών, ή στην περίπτωση παράλειψης παροχής των απαιτούμενων πληροφοριών, ή παράλειψης συμμόρφωσης τους μέσα στα καθορισμένα χρονικά πλαίσια.
Το πλήρες κείμενο της έκθεσης του ΕΔΑ βρίσκεται εδώ.
